TRIGGER trong MySQL — một công cụ rất mạnh mẽ cho phép bạn tự động thực thi các câu lệnh SQL khi có thay đổi xảy ra trong bảng (INSERT, UPDATE, DELETE). Đây là tính năng cực kỳ hữu ích để bảo vệ, ghi log, hoặc kiểm soát dữ liệu ngay tại tầng cơ sở dữ liệu.

---

✅ 1. Trigger là gì?

• Trigger là một khối mã SQL tự động thực thi khi có thao tác INSERT, UPDATE, hoặc DELETE xảy ra trên một bảng.
• Hoạt động giống như một “người gác cổng”: khi có ai “đụng” vào bảng, trigger sẽ kiểm soát.

---

✅ 2. Khi nào nên dùng Trigger?

Tình huống thực tế	Mục đích sử dụng Trigger
Ghi log thay đổi dữ liệu	Lưu lịch sử cập nhật, xóa dữ liệu (audit log)
Tự động cập nhật trường phụ thuộc	Cập nhật ngày sửa cuối (updated_at), số lượng
Kiểm tra logic ràng buộc nâng cao	Ví dụ: không cho xóa nếu đang được dùng
Đồng bộ bảng khác	Cập nhật bảng tổng, bảng backup, bảng thống kê…

---

✅ 3. Cú pháp tạo Trigger

CREATE TRIGGER ten_trigger
[BEFORE|AFTER] [INSERT|UPDATE|DELETE]
ON ten_bang
FOR EACH ROW
BEGIN
    -- câu lệnh SQL
END;

BEFORE = trước khi thực hiện thao tác
AFTER = sau khi thao tác hoàn tất

---

✅ 4. Ví dụ: Ghi log khi thêm sinh viên

🧪 Bảng chính và bảng log:

CREATE TABLE Students (
    id INT AUTO_INCREMENT PRIMARY KEY,
    name VARCHAR(100)
);

CREATE TABLE StudentLog (
    log_id INT AUTO_INCREMENT PRIMARY KEY,
    student_name VARCHAR(100),
    created_at TIMESTAMP DEFAULT CURRENT_TIMESTAMP
);

---

🔔 Tạo trigger khi thêm sinh viên:

DELIMITER $$

CREATE TRIGGER trg_log_insert_student
AFTER INSERT ON Students
FOR EACH ROW
BEGIN
    INSERT INTO StudentLog(student_name)
    VALUES (NEW.name);
END$$

DELIMITER ;

---

✅ Kiểm tra:

INSERT INTO Students(name) VALUES ('Toan');
SELECT * FROM StudentLog;

→ Tự động ghi log "Toan" vào bảng StudentLog.

---

✅ 5. Trigger với UPDATE

DELIMITER $$

CREATE TRIGGER trg_update_log
BEFORE UPDATE ON Students
FOR EACH ROW
BEGIN
    INSERT INTO StudentLog(student_name)
    VALUES (CONCAT('Updated from ', OLD.name, ' to ', NEW.name));
END$$

DELIMITER ;

---

✅ 6. Trigger với DELETE

DELIMITER $$

CREATE TRIGGER trg_delete_log
AFTER DELETE ON Students
FOR EACH ROW
BEGIN
    INSERT INTO StudentLog(student_name)
    VALUES (CONCAT('Deleted: ', OLD.name));
END$$

DELIMITER ;

---

✅ 7. Các biến đặc biệt trong Trigger

Biến	Dùng khi…	Ý nghĩa
NEW.col	INSERT, UPDATE	Giá trị mới được thêm hoặc cập nhật
OLD.col	UPDATE, DELETE	Giá trị cũ trước khi thay đổi

---

✅ 8. Quản lý Trigger

Xem trigger:

SHOW TRIGGERS;

Xóa trigger:

DROP TRIGGER IF EXISTS trg_log_insert_student;

---

✅ 9. Lưu ý khi dùng Trigger

Lưu ý	Mô tả
✅ Hoạt động tự động, không cần gọi thủ công
❌ Không cho phép CALL procedure có tham số động
✅ Nên giữ trigger ngắn gọn và hiệu quả	Tránh gây chậm hệ thống
❌ Không hỗ trợ SELECT trả kết quả trực tiếp	Chỉ dùng SELECT INTO, không dùng SELECT *
✅ Trigger không thể tự gọi chính nó (vòng lặp vô hạn sẽ bị chặn)

---

📘 Kết Luận

• Trigger giúp bạn tự động hóa hành vi khi bảng bị tác động.
• Dùng để ghi log, kiểm soát dữ liệu, đồng bộ bảng phụ, hoặc tăng tính toàn vẹn nghiệp vụ.
• Hãy sử dụng hợp lý để tránh làm chậm hiệu suất hoặc tạo vòng lặp logic không mong muốn.